Erken Ergenlik Nedir?

Erken ergenlik, çocukların normalden daha erken yaşta ergenlik belirtileri göstermeye başlaması durumudur, genel olarak kız çocuklarında 8 yaşından, erkek çocuklarında ise 9 yaşından önce ergenlik belirtilerinin ortaya çıkması erken ergenlik olarak kabul edilir. Bu belirtiler kızlarda meme dokusu gelişimi, erkeklerde testis hacminde artış, her iki cinsiyette de koltuk altı ve genital bölgede tüylenme şeklinde olabilir. Ergenliğin erken başlamasına ait sorunlar daha çok kız çocuklarda görülmektedir.

Erken Ergenliğin Nedenleri

Erken ergenliğin çoğu zaman belirgin bir nedeni yoktur. Ancak genetik faktörler, çevresel etkiler, beslenme alışkanlıkları ve hormonal dengesizlikler erken ergenliğe neden olabilir. Nadiren hipofiz bölgesinde ait sorunlar veya diğer tıbbi durumlar da bir neden olarak karşımıza çıkabilir.

Erken Ergenliğin Etkileri Neler Olabilir?

Birazdan açıklamaya çalışacağım gibi her olgu için geçerli olmamakla birlikte; erken ergenlik, çocukların fiziksel, duygusal ve sosyal gelişimini etkileyebilir. Erken ergenlik yaşayan çocuklar yaşıtlarına göre daha hızlı büyüyebilir ve büyüme plakları daha erken kapanabilir. Bu durum, potansiyel final boydan kayıp ile sonuçlanabilir. Duygusal ve sosyal açıdan ise, erken ergenlik yaşayan çocuklar yaşıtlarından farklı görünme ve davranma nedeniyle özgüven sorunları, sosyal izolasyon ve duygusal zorluklar yaşayabilir.

Erkence Başlayan Her Ergenliği Durdurmalı Mıyız?

Bu soruya kısa cevap vermem gerekirse; ‘Hayır; ergenlik bulguları erkence başlayan her çocuğun ergenliğini durdurmaya gerek yoktur’ diyebilirim. Nedenini şu şekilde açıklamak isterim. Öncelikle ergenlik bulguları erkence başlayan her çocukta gerçekten ergenlik başlamamıştır, dolayısı ile durdurulması gereken bir süreç yoktur. Bir başka ifade ile fiziksel olarak saptadığımız durumun hormonal bir karşılığı olmayabilir. Bazen de ergenlik erkence başladığı halde çok yavaş bir seyir gösterir ve hiçbir kayıp ile sonuçlanmaz. Yani çocuk ne büyüme potansiyelinden kaybeder ne de psikososyal olarak hazır olmadığı bir yaşta adet görür. Sonuçta erken ergenlik bulgusu yaşayan her çocukta boy kısalığı ve erken yaşta adet görme süreci gerçekleşmez. Bu durumda klinik izlem gerçekten tedavi edilmesi gereken bir durum olup olmadığını bize gösterecektir.

Ne Zaman Ergenlik Durdurucu Tedaviler Kullanmalıyız?

Ergenlik durdurucu tedavilerin kızlarda 6, erkeklerde 8 yaşından önce gerçekten ergenliği başladığı kesin olarak gösterilen çocuklara başlanılmalıdır. Ancak 6-8 yaş arasında ergenliği başlayan kız çocuklarında ve 8-9 yaş arasında ergenlik belirtileri başlayan erkek çocuklarında tedavi kararı ergenlik bulguları hızlı ilerleyen erken ergenlik olgularına saklanılmalıdır. Sonuçta tedaviden gerçekten yarar görecek olgular belirlenmelidir. Sadece ergenliği ötelemek için ergenlik durdurucu tedaviler kullanılmamalıdır.  

Hasta Yakınlarına Öneriler

1. Bilgi Edinin: Erken ergenlik hakkında doğru ve güvenilir bilgiler edinmek, çocuğunuzun durumunu daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır. Doktorunuzdan veya güvenilir kaynaklardan bilgi almayı ihmal etmeyin.
2. Duygusal Destek Sağlayın: Ergenlik süreci hangi yaşta başlarsa başlasın kolay bir dönem olmayabilir. Hızlı fiziksel ve duygusal değişimlere kimlik bulma çabasının da eklenmesi ile süreç daha zorlaşabilir. Ergenlik bulguları arkadaşlarından daha erken başlayan çocuklar için tüm süreci yönetmek zor olabilir. Çocuklarınızı hekiminizden de destek alarak bilgilendirmek ve desteklemek çok yararlı olacaktır.  Çocuğunuzun duygularını ifade etmesine izin verin ve onu dinleyin. Gerekirse bir psikolog veya danışmandan destek de alınabilir.
3. Sağlıklı Yaşam Tarzını Teşvik Edin: Dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve yeterli uyku, çocuğunuzun genel sağlığını destekler. Bu alışkanlıklar, ergenlik sürecini daha sağlıklı bir şekilde geçirmesine yardımcı olabilir.
4. Çocuğunuzun Özgüvenini Destekleyin: Erken ergenlik yaşayan çocuklar, yaşıtlarından farklı hissetme eğilimindedir. Çocuğunuzun özgüvenini artırmak için onu destekleyin ve olumlu geri bildirimlerde bulunun.

Sonuç

Erken ergenlik, çocuklar ve aileleri için zorlu bir süreç olabilir, ancak doğru bilgi, destek ve tedavi ile bu süreç yönetilebilir. Çocuğunuzun fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, onun sağlıklı bir gelişim süreci geçirmesine yardımcı olabilirsiniz. Bazen ergenlik durdurucu tedaviler tıbbi bir gereksinim olabilir ve çocuk bu tedaviden yarar görebilir, ancak bunun her zaman en doğru seçenek olmadığını da yeniden vurgulamak isterim.